De publicatie van het 22e bulletin van de Suriname Economic Oversight Board (SEOB) is uitgebracht, waarin de stand van zaken rond het IMF-programma en andere belangrijke economische thema’s in Suriname worden besproken. De SEOB fungeert als onafhankelijke instantie, belast met het adviseren en controleren van de regering in de uitvoering van het IMF-programma en het economisch herstelplan.
Belangrijkste Economische Trends in Suriname
In de eerste maanden van 2025 daalde de waarde van de SRD ten opzichte van de Amerikaanse dollar, waarbij de wisselkoers tussen januari en mei steeg van 35,4 naar 36,8. De euro steeg zelfs boven de SRD 41. Dit heeft geleid tot hogere prijzen voor geïmporteerde goederen, zoals voedsel, brandstof en medicijnen, met als gevolg dat de koopkracht van huishoudens afneemt. De verzwakking van de SRD wordt veroorzaakt door de toegenomen geldhoeveelheid als gevolg van overheidsuitgaven, wat de stabiliteit van de munt beïnvloedt.
Hoewel de economie van Suriname in 2025 kampt met verschillende uitdagingen zijn er ook tekenen van economisch herstel zichtbaar.
Kernpunten van de SEOB-analyse
De SEOB richt zich op drie essentiële terreinen die de huidige economische situatie in Suriname bepalen:
- Overheidsfinanciën
De overheidsfinanciën blijven kwetsbaar. Ondanks een lichte verbetering in februari, blijft het begrotingstekort hardnekkig door structureel hogere uitgaven dan inkomsten. In het eerste kwartaal van 2025 was er een explosieve stijging van de uitgaven, voornamelijk door een kapitaalinjectie in de Centrale Bank van Suriname (CBvS). Dit leidde tot een uitzonderlijk tekort van SRD 10,8 miljard. De staatsschuld is in april 2025 gestegen naar 108,6% van het BBP, wat de begrotingsruimte verder verkleint. - Inflatie en Economische groei
De jaarinflatie daalde van 9,9% in januari naar 6,0% in mei 2025. In april werd met 5,7% het laagste niveau in jaren genoteerd. De maand-op-maand inflatie blijft beperkt. Dit biedt enige verlichting voor huishoudens. De economische groei is echter beperkt: eind 2024 groeide de economie slechts 0,5% ten opzichte van het voorgaande jaar. De beperkte groei zorgt voor stagnatie in de werkgelegenheid en beperkte inkomensgroei. De groei werd voornamelijk gedragen door de transport- en handelssector. - Monetaire ontwikkelingen
De monetaire situatie hangt sterk samen met het beleid van de overheid. Er is meer geld in omloop gekomen (de basisgeldhoeveelheid, ook wel M0 genoemd, is gestegen). De Centrale Bank van Suriname (CBvS) probeert de inflatie en de wisselkoers druk te beheersen door middel van open marktoperaties en valuta veilingen. De stijging van de wisselkoers heeft echter directe gevolgen voor de economie, waaronder prijzen voor huishuur, nutstarieven, hogere prijzen voor importgoederen en een toename van de inflatie.
Vooruitzichten en Aanbevelingen:
De SEOB ziet tekenen van economisch herstel, zoals lagere inflatie, gezondere banken en stabiele internationale reserves. Tegelijk blijven de hoge overheidsuitgaven en de verzwakkende SRD zorgpunten. Strikte financiële discipline blijft cruciaal. De SEOB beveelt daarom het volgende aan:
- Voer de aanbestedingswet in om transparantie en efficiëntie bij overheidsopdrachten te verbeteren.
- Digitaliseer het belastingstelsel en verbreed de belastinggrondslag om ook de informele sector in beeld te brengen en de belastingdruk eerlijker te verdelen.
- Beperk het begrotingstekort via structurele besparingen en betere belastinginning, om de druk op de SRD te verminderen.
- Zet een vervolgprogramma met het IMF in gang om eerder behaalde hervormingen te behouden en instituten verder te versterken.
- Herstel vertrouwen met consistent beleid en heldere communicatie over hervormingen en behaalde resultaten.
Tot slot benadrukt de SEOB het belang van nauwe samenwerking tussen het Ministerie van Financiën en de Centrale Bank van Suriname (CBvS), zodat begrotingsbeleid en monetair beleid beter op elkaar zijn afgestemd.
Download het volledig document hier: SEOB Bulletin 22
