De Vereniging Surinaams Bedrijfsleven (VSB) is door het Algemeen Pensioenfonds (APF) geïnformeerd over de geplande actuariële analyse en algemene evaluatie van het APF, die plaatsvond in de week van 2 tot en met 5 december 2025. In dit kader heeft een verkenningsmissie van de Inter-American Development Bank (IDB) Suriname bezocht, met als primair doel het peilen van de institutionele en wettelijke capaciteit van het APF en gerelateerde belanghebbenden ter voorbereiding op een breder actuarieel onderzoek. De bespreking vond op donderdag 4 december 2025 plaats bij de VSB. 

Belang van samenhang en draagvlak
De VSB onderstreept dat een pensioenstelsel nooit op zichzelf kan worden beschouwd. Een pensioen is immers een logisch vervolg van het arbeidsproces en hangt direct samen met arbeidsjaren, beloning, sociale voorzieningen en arbeidswetgeving. Je kunt niet het pensioenstelsel herzien zonder tegelijk te kijken naar de bredere context van arbeid, werkgelegenheid en sociale zekerheid.

Een algemene pensioenregeling heeft volgens de VSB alleen kans van slagen wanneer er sprake is van breed maatschappelijk draagvlak, gedragen door werknemers, werkgevers én de overheid. Dit vraagt om continue dialoog en betrokkenheid van alle drie de sociale partners binnen een tripartiet kader.

Lokale kennis benutten, niet opnieuw het wiel uitvinden
De VSB spreekt haar waardering uit voor de betrokkenheid van internationale instellingen zoals de IDB, maar plaatst daarbij een kritische kanttekening: de consultants bevinden zich nog in een verkennende fase en beginnen feitelijk “bij nul”, terwijl lokale actoren zoals werkgevers- en werknemersorganisaties al jarenlang hun visie, analyses en concrete voorstellen met de autoriteiten hebben gedeeld. De Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) heeft in 2023 en 2024 ook een volledige studie uitgevoerd (Social Protection Expenditure Review) die resulteerde in een National Social Protection Strategy, waar op dit moment ook niets mee wordt gedaan. 

Het risico bestaat dat opnieuw middelen worden besteed aan externe studies die grotendeels reeds beschikbare informatie reproduceren. De bestaande kennisbasis in Suriname  opgebouwd door lokale deskundigen en beleidsorganen, verdient erkenning en benutting. Alleen dan kunnen we komen tot duurzame en contextspecifieke hervormingen.

De VSB benadrukt dat lokale expertise niet alleen kostenefficiënt is, maar ook bijdraagt aan institutionele versterking en eigenaarschap van de hervormingen.

Voorstel tot herziening van de WAP
De VSB heeft eerder haar visie neergelegd in het Tripartiet Overlegorgaan, waarin structurele hervormingen worden voorgesteld. Belangrijke aanbevelingen uit dit memorandum zijn onder andere:

  • Het versterken van het bestuurlijk toezicht op het APF
  • Het waarborgen van transparantie in de beleggings- en uitvoeringspraktijk
  • Het creëren van een evenwichtig mechanisme voor premie-inning en uitkeringsberekening
  • Het inbedden van de pensioenwetgeving binnen een breder sociaal-economisch raamwerk
  • Een efficiënte backservice naar MKB toe.
  • het opnemen van duidelijke uitsluitings- en vrijstellingsbepalingen (“exclusion clauses”) in de wet.

Volgens de VSB is het onwenselijk dat bedrijven die reeds beschikken over een goedgekeurde CAO-regeling of bedrijfsverzekering met gelijkwaardige of betere pensioenvoorzieningen verplicht worden om eveneens deel te nemen aan het APF. Dit zou leiden tot dubbele lasten voor werkgevers en werknemers, en tot oneerlijke concurrentie tussen bedrijven die reeds op een verantwoorde manier in pensioenvoorzieningen hebben geïnvesteerd. Een toekomstbestendige pensioenwet moet dus ruimte laten voor differentiatie en vrijstelling op basis van gelijkwaardigheid, natuurlijk onder toezicht van de Centrale Bank van Suriname

De VSB benadrukt dat deze voorstellen niet losstaan van de lopende discussie, maar juist kunnen dienen als bouwsteen voor het IDB-onderzoek.

Oproep tot gecoördineerde aanpak
Tot slot roept de VSB op tot een gestructureerde en participatieve aanpak, waarin lokale stakeholders actief worden betrokken bij de uitwerking van de pensioenherziening. Een duurzaam en rechtvaardig pensioenstelsel vergt meer dan een technische analyse. Het vraagt visie, consistent beleid en vertrouwen tussen sociale partners.