Op Maandag 18 november had de VSB tijdens de Algemene Ledenvergadering een gastspreker uit Barbados, namelijk de heer Christopher Sambrano van Ernst & Young Caribbean, uitgenodigd om een presentatie te houden voor haar leden en genodigden over het schuldenvraagstuk van Barbados in recente jaren. De gastspreker heeft de ontwikkelingen van de Barbadiaanse economie na de wereldrecessie van 2008-2009 de revue laten passeren en aangegeven hoe de overheidsschuld in procenten van het BBP is gaan stijgen van 66,2% in 2007 tot 152,1% in 2016, om vervolgens weer teruggebracht te worden tot 120,9% in 2019.

De Barbadiaanse economie, die vooral gericht is op toerisme en de offshore industrie, zag na de wereldrecessie van 2008-2009, een enorme teruggang in de groei van de toerisme sector. De economie groeide in afgelopen 8-9 jaar zeer matig, namelijk beneden de 1%, soms afgewisseld met negatieve groeicijfers, met uitzondering van 2015-2016 toen de groei meer dan 2 % was. De matige groei in de afgelopen jaren zorgde voor een terugval in overheidsinkomsten met als gevolg stijgende financieringstekorten tot een piek van 9% van het BBP in 2015 en stijgende overheidsschulden. Voorts resulteerde de matige groei ook in en een afnemende deviezenreserve. Financieringstekorten van de overheid werden veelal gefinancierd middels de uitgifte van binnenlandse obligatie papier.

De verslechterde macro economische situatie en stijgende overheidsschuld hebben ook geleid tot een verslechterde credit rating voor het land. Barbados behoorde in 2007 nog tot één van de investment grade landen met een rating van Moody’s Rating Bureau van Baa2-Stable. In 2014 verslechterde de rating na meerdere downgrades naar non-investment grade B3-Negative. Dit geeft aan dat de risico’s op uitgegeven obligaties hoog zijn, waardoor er ook een hogere risico premie betaald moet worden.

In 2018 bij de laatst gehouden verkiezingen, heeft de zittende regering de volledige meerderheid in het parlement behaald en zich gecommitteerd om de nodige (pijnlijke) maatregelen te nemen, om de economie weer in balans te brengen en de stijgende overheidsschuld aan te pakken. Om de nodige structurele maatregelen te nemen, heeft de regering in 2018 hulp van het IMF ingeroepen onder de IMF Extended Fund Facility programma.

In het afgelopen jaar is de Barbadiaanse economie ingekrompen met 0,4%, maar het financieringstekort van de overheid is teruggebracht tot 0,3% van het BBP en de schuld is geherstructureerd, wat geleid heeft tot een schuldvermindering van ongeveer 30% van het BBP. Bij de herstructurering van de overheidsschuld, is de looptijd van obligatiepapier zo veel mogelijk verlengd. De binnenlandse crediteuren in de private sector die hun gelden bij afloop van de looptijd direct in ontvangst wilden nemen, hebben genoegen genomen met een schuldvermindering, wat geleid heeft tot de 30% schuldvermindering voor de overheid.

In 2019 bedraagt de schuld-BBP ratio derhalve circa 121%. Het zal echter naar verwachting nog 3-4 jaar of langer duren voordat de schuld-BBP ratio onder de 100% komt te liggen. Ook de credit rating is in 2019 verbeterd tot Caa1- Stable, maar ook hier is nog een lange weg te gaan.

Suriname kan uit de Barbadiaanse ervaring van de afgelopen jaren heel veel lering trekken. Voor welke regering dan ook die aan de macht komt na 25 mei 2020, is het noodzakelijk om in de voetsporen van de huidige Barbadiaanse regering te treden en de politieke wil en daadkracht aan de dag te leggen om de vele problemen, waaronder de enorme financieringstekorten en stijgende Staatsschuld aan te pakken. Ministers moeten in steeds grotere mate aansprakelijk worden gesteld voor hun daden en er moet meer transparantie en duidelijkheid komen in de toepassing van de Wet op de Staatsschuld en de daarin aangegeven obligoplafond.

Structurele maatregelen doorvoeren zal niet kunnen zonder een goede samenwerking met het bedrijfsleven, werknemersorganisaties en andere relevante stakehouders in de samenleving. Mischien is het zelfs noodzakelijk om het IMF weer te benaderen om het proces van stabilisering van de Surinaamse economie en gang voor duurzame groei te begeleiden.

Voor reacties of nadere informatie, inclusief de presentatie van de heer Sambrano, kunt u contact opnemen met met Drs.
Malty Dwarkasing, Beleidsmedewerker en wel als volgt : email : malty.dwarkasing@vsbstia.org.