Maatregelen op het gebied van Arbeidsveiligheid en Gezondheid (OSH) vormen de sleutel tot het opbouwen van een inclusieve, geïntegreerde en op gender reagerende aanpak om geweld en intimidatie op de werkvloer te voorkomen en te elimineren, zo blijkt uit een nieuw rapport van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO).
Het rapport, getiteld “Preventing and addressing violence and harassment in the world of work through occupational safety and health measures, “, stelt vast dat meer dan één op de vijf mensen te maken heeft gehad met geweld en intimidatie. Dit probleem kan van invloed zijn op allerlei soorten werkplekken en kan ook voorkomen tijdens woon-werkverkeer, werkgerelateerde reizen, evenementen, digitale communicatie, sociale activiteiten en in thuiskantoren.
Het rapport benadrukt dat OSH-kaders de onderliggende oorzaken van geweld en intimidatie aanpakken door risicofactoren aan te pakken zoals onvoldoende organisatie van het werk, factoren gerelateerd aan specifieke taken (bijv. alleen werken of constant omgaan met derden), en werkomstandigheden die hoge stressniveaus veroorzaken, wat op zijn beurt leidt tot geweld en intimidatie. Arbeidsveiligheids- en gezondheidskaders die gebaseerd zijn op samenwerking op de werkplek en sociale dialoog, mobiliseren zowel werkgevers als werknemers om werkomgevingen te creëren die vrij zijn van geweld en intimidatie, aldus de analyse.
In de 25 bestudeerde landen bevinden ongeveer tweederde van alle wettelijke bepalingen over geweld en intimidatie op de werkplek zich in OSH-wetgeving en -regelgeving, zo blijkt uit het onderzoek. OSH-beleid is gedetailleerder in het uiteenzetten van preventieve strategieën en het definiëren van de verantwoordelijkheden van werkgevers en werknemers in vergelijking met andere regelgevende benaderingen.
In de Amerika’s, Europa en Centraal-Azië zijn bepalingen over geweld en intimidatie voornamelijk verankerd in wetten die OSH reguleren, terwijl in de regio Azië-Pacific en de Arabische staten de nadruk ligt op het aanpakken van seksuele intimidatie via gerichte wettelijke kaders. In Denemarken bestaan specifieke wetten ter voorkoming van geweld en intimidatie, terwijl El Salvador het erkent als een psychosociaal risico. Spanje en Tunesië hebben brede OSH-wetten die geweld en intimidatie kunnen dekken, maar alleen Spanje erkent het expliciet en geeft richtlijnen voor het beheer ervan. Beleid in Barbados en Bangladesh richt zich voornamelijk op seksuele intimidatie.
Praktische tools, trainingsprogramma’s en richtlijnen op maat voor bedrijven en werkplekken kunnen helpen bij het implementeren van beleid tegen geweld en intimidatie, aldus het rapport. Deze tools leggen uit welke stappen nodig zijn om interventies te implementeren om geweld en intimidatie aan te pakken en helpen bij het uitvoeren van complexe taken zoals risicobeoordelingen op de werkplek, benadrukt het rapport.
Het rapport wordt uitgebracht als onderdeel van een onderzoeksproject, “Praktische richtlijnen en tools voor het voorkomen en aanpakken van geweld en intimidatie op de werkvloer: Een OSH-perspectief”, dat gezamenlijk gefinancierd wordt door de Europese Commissie en de ILO. De lancering ervan wordt gevolgd door een conferentie over het voorkomen en aanpakken van geweld en intimidatie op de werkvloer door middel van arbeidsveiligheid en gezondheid, op 23 januari in Genève.
De goedkeuring van de ILO Convention on Violence and Harassment, 2019 (Nr. 190) en de Recommendation (Nr. 206) was een belangrijke mijlpaal in de internationale toewijding om het recht op een werkplek vrij van geweld en intimidatie te waarborgen. In 2022 versterkte de Internationale Arbeidsconferentie deze toewijding door een veilige en gezonde werkomgeving op te nemen onder de fundamentele rechten die worden behandeld in de ILO Declaration on Fundamental Principles and Rights at Work.