In 2022 werd werken in een veilige en gezonde omgeving officieel erkend als een fundamenteel recht door de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). Deze erkenning vond plaats tijdens de Internationale Arbeidsconferentie (ILC), waar vertegenwoordigers van overheden, werkgevers en werknemers bijeenkomen om nieuwe internationale arbeidsnormen te onderhandelen.
De editie van 2024 van de ILC richtte zich op het nieuw leven inblazen van actie op deze fundamentele principes en rechten op het werk, als onderdeel van de voortdurende missie van de ILO om sociale rechtvaardigheid te bevorderen. Vijf kernprincipes stonden centraal in het debat: vrijheid van vereniging, vermindering van gedwongen arbeid, beëindiging van kinderarbeid, bestrijding van discriminatie op de werkplek en het bevorderen van een veilige en gezonde werkomgeving.
Sleutelprincipes en Aanbevelingen
Om de diverse en complexe uitdagingen in de arbeidswereld aan te pakken, adviseert de ILO een meer geïntegreerde en holistische benadering. Dit omvat de voortdurende nadruk op de ratificatie en implementatie van fundamentele arbeidsnormen, het opbouwen van bewijs voor geïnformeerde acties, strategische partnerschappen en allianties en duurzame financiering.
De Recurrente Discussiecommissie over Fundamentele Beginselen en Rechten op het Werk (FPRW) benadrukte de noodzaak van een beter begrip van de verschillende realiteiten en behoeften van ILO-leden, en het aanpassen van de prioriteiten en actieprogramma’s van de ILO dienovereenkomstig. Tevens werd het belang van evaluatie van ILO-activiteiten om beleids- en budgetbeslissingen te informeren, onderstreept.
Belangrijke Ontwikkelingen en Uitdagingen
Sinds de laatste terugkerende discussie in 2017 zijn er diverse nationale en internationale ontwikkelingen geweest die de naleving en promotie van fundamentele arbeidsrechten hebben beïnvloed. Zo is het aantal ratificaties van fundamentele verdragen toegenomen en zijn nieuwe internationale arbeidsnormen ingevoerd, zoals het Verdrag inzake Geweld en Intimidatie (Nr. 190). Echter, uitdagingen blijven bestaan. Kinderarbeid en gedwongen arbeid zijn wereldwijd toegenomen, en jaarlijks sterven drie miljoen werknemers door arbeidsongevallen of beroepsziekten.
Aanpak en Prioriteiten voor Actie
Om deze uitdagingen aan te pakken, werd tijdens de 112e ILC speciale aandacht besteed aan de volgende vragen:
- Welke belangrijke ontwikkelingen hebben plaatsgevonden sinds 2017 en hoe hebben deze de FPRW beïnvloed?
- Welke beleidsmaatregelen en praktijken zijn geïmplementeerd om de ILO-verklaring over FPRW te respecteren en te bevorderen?
- Hoe kan de ILO haar acties opschalen om lidstaten te ondersteunen in het realiseren van FPRW?
Resolutie en Conclusies
De conferentie resulteerde in een resolutie die oproept tot een plan van actie ter bevordering van FPRW. De resolutie benadrukt dat fundamentele arbeidsrechten universele mensenrechten zijn, essentieel voor menselijke waardigheid en het fundament van inclusieve en rechtvaardige samenlevingen.
Prioriteiten voor ILO-actie zijn onder andere het formaliseren van informele economieën, het bevorderen van duurzame ondernemingen, het versterken van sociale dialoog en het aanpakken van ongelijkheden en discriminatie op de werkplek. Er werd ook nadruk gelegd op de noodzaak van effectieve arbeidsmarktregering en sociale dialoog als sleutelfactoren voor het realiseren van FPRW.
De ILO zal haar strategieën bijwerken om de uitvoering van deze prioriteiten te ondersteunen, met specifieke aandacht voor onderzoek, capaciteitsopbouw en het bevorderen van ratificaties van fundamentele verdragen. Door deze geïntegreerde aanpak hoopt de ILO bij te dragen aan een meer rechtvaardige en veilige arbeidswereld.