De Vereniging Surinaams Bedrijfsleven heeft op woensdag 22 februari 2023, samen met de Bankiersvereniging, de Suriname Business Forum en de Associatie van Surinaamse Fabrikanten en Alliantie een onderhoud gehad met de regering en de veiligheidsdienst.
Het bedrijfsleven heeft grote bezorgdheid over de macro economische situatie in het land. De gebeurtenissen van vrijdag 17 februari j.l., zijn een vertaling van het geringe sociaaleconomisch vangnet voor de samenleving. Het is te betreuren, dat nu naast de economische crisis ook een veiligheidscrisis heerst, met grote onzekerheid voor het bedrijfsleven en de totale samenleving. Wij hebben al meerdere malen met de regering aan tafel gezeten, echter missen wij nog steeds een structurele integrale aanpak van de overheid op het macro economisch en sociaal beleid, en bovenal good-governance die allemaal cruciaal zijn om uit de crisis te kunnen geraken.
De VSB en het totale bedrijfsleven vraagt om extra aandacht en serieuzer overleg om te komen tot gedragen afspraken. Er is geen tijd meer voor business as usual. Het bedrijfsleven stelt voor dat zaken het bedrijfsleven rakende merkbaar, vlot en efficiënt aangepakt worden zodat het bedrijfsleven daadwerkelijk in staat is de verwachte positieve bijdrage vanuit het bedrijfsleven te leveren.
De Ease of Doing Business index en de Corruption index geven aan hoe erg het gesteld is met het ondernemersklimaat in Suriname. De toenemende kosten en nu ook nog de bijgekomen verslechterde veiligheidssituatie verhogen de risico’s voor investeerders/ondernemers zodanig dat een aantal bedrijven mogelijk zullen sluiten en de verdere inkrimping van het bedrijfsleven versnelt zal plaatsvinden. Dit zal resulteren in afname van de werkgelegenheid en een verdere verslechtering van de economische situatie.
Er is aandacht gevraagd voor:
- Verbetering van de veiligheidssituatie, bespoediging sociaal programma en het Financial Inclusion traject.
- Het Tripartiete Overleg Orgaan wijzigen, naar een samenstelling waarin namens de overheid Ministers zullen aanzitten, met mandaat om sneller tot besluitvorming te komen. Voorgesteld is dat de President initieel de vergadering voor zal zitten. Gezamenlijke focus is nodig van alle stakeholders om uit de crisis te geraken.
- Instelling van een Monitoringsorgaan voor het IMF-programma, met bedrijfsleven als onafhankelijke partij;
- Stimulering van ondernemerschap en productie voor middel kleine bedrijven (MKB’s) en overige bedrijven en het wegwerken van barrières/blokkades die de productie stagneren door: Verdere toegang tot kredieten voor de MKB’s te verbeteren middels het reactiveren van het garantiefonds (NOB). Om versnelde en duurzame productie en inkomsten te bewerkstelligen wordt vooral gevraagd om de agrarische sector en de toerismesector prioriteit te geven, zonder de andere sectoren te kort te doen.
- Versnelde afhandeling van de verlengingsaanvragen van concessies t.b.v. de verschillende sectoren; landbouw, mijnbouw, bosbouw, en overige aanvragen.
- Incentives te geven om de Productiefactoren beter te stimuleren. Hierbij wordt gedacht aan invoerrechten vrij importen om de input voorziening te kunnen verbeteren en btw-dispensaties voor sommige sub sectoren om de lokale productie te beschermen t.o.v. importproducten.
- Toegang tot exportmarkten te verbeteren (Caricom market heeft te veel barrières).
De Besluiten/Aandachtspunten van de meeting:
- Installatie van een team binnen 1 week per presidentiële beschikking bestaande uit enkele ministers en maximaal 5 vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven. De commissie zal zich buigen over zaken de private sector aangaande. Dit team zal in direct contact met de president en ministers staan om zaken direct ter hand te nemen.
- Heropstart Tripartiet Overleg Orgaan (TO) om gezamenlijk sneller uit de crisis te geraken, waarbij het TO zal worden omgevormd van een adviserend/monitoring orgaan naar een (crisis) beleids-/beraad orgaan zodat het zowel voor beleids- als monitoringsdoeleinden kan worden gebruikt. De president zal voor de eerste 6 maanden aanzitten bij het TO .
- IMF traject: de Regering (Minister BIBIS en Minister F&P) vervolgen de gesprekken met IMF om te komen tot een aangepaste overeenkomst (de druk op de samenleving kan niet verder verhoogd worden). Daarnaast wordt aan een plan B gewerkt door de Minister van Financiën & Planning.
- IMF-monitoringstraject is besproken en aangegeven dat onafhankelijke monitoring het best door een onafhankelijk orgaan kan geschieden waar ook de private sector in zit.
- Minister SOZAVO en de Bankiersvereniging werken gezamenlijk aan Financial Inclusion: de bankiersvereniging werkt aan een onboarding service om daarmee samen met SOZAVO Financial Inclusion in Suriname te vergroten.
- Garantiefonds wordt weer in werking gezet. Er moeten nieuwe vertegenwoordigers worden aangewezen om zodoende het fonds effectief te kunnen inzetten. Opgave van vertegenwoordigers moet spoedig geschieden.
- Sociaal Economische Raad: huidige voordrachten zullen dit jaar conform bestaande gebruiken worden afgehandeld en voorbereidingen worden getroffen voor aanpassing van de wet voor de volgende ronde (2024)
- Regering zal de aanvragen voor verlenging van de concessies versneld laten afhandelen en vraagt naar een listing van de aanvragen. Het bedrijfsleven zal proberen een listing te maken en opsturen.
- Voor de Agrarische sector zal nagegaan worden welke incentives uitgewerkt kunnen worden. Dit zal verder bekeken worden met de Minister van LVV. Ook voor de Toerisme sector zal nagegaan worden wat gedaan kan worden om het beter te stimuleren.
