De Besturen van de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven (VSB) en Associatie van Surinaamse Fabrikanten (ASFA) hebben hun commentaar op het Crisis – en Herstelplan 2020 – 2022: “Van crisis naar herstel van de economie en het openbaar bestuur” aangeboden aan het Ministerie van Economische Zaken, Ondernemerschap en Technologische Innovatie.
De VSB en ASFA wensen op politiek zo neutraal mogelijke wijze mee te denken en actief bij te dragen aan concreet en direct implementeerbaar geïntegreerd crisis en herstelbeleid. Dat doet de VSB/ASFA vanuit een intense betrokken- en verwevenheid met alle sectoren in de economie en vanuit een besef dat het bijdragen aan de ontwikkeling van integraal crisisbeleid ook een bijdrage is aan het verbeteren van het ondernemersklimaat.
Opmerkingen samengevat:
Bij de presentatie van de vele fiscale en monetaire maatregelen, krijgen wij de indruk dat deze wel zijn doorgerekend met de diverse gebruikte modellen, terwijl de sociale maatregelen en maatregelen die productie moeten stimuleren veel algemener zijn en het effect daarvan op de economie te weinig concreet is aangegeven. Wij constateren wel dat een significant deel van de genoemde projecten in het document bij goede uitvoering kan leiden tot herstel/ stabilisatie van de economie.
Binnen dit plan is ook niet tot uiting gekomen een vaccinatieplan tegen Covid-19. Welke vaccin zal gebruikt worden en de kosten en uitvoering in tijd daarvan. Bij de tijdslijn voor implementatie van de fiscale-, monetaire-, sociale maatregelen en maatregelen die de economische groei moeten stimuleren met duidelijke targets, is het van belang dat er een goede onderlinge afstemming en integratie is van de te nemen maatregelen. Dit is in het document niet erg zichtbaar.
Ook de monitoring bij de implementatie van het plan moet goed geregeld worden. De regering zal moeten voorzien in transparante processen middels reguliere rapportages met tijdige statistieken om de stand van zaken bij uitvoering van het plan toegankelijk te maken voor het totale publiek. In dit kader is het bedrijfsleven een voorstander dat een monitoringsorgaan in het leven wordt geroepen, bestaande uit deskundigen uit de private en publieke sector en het maatschappelijk middenveld die zich bezig gaat houden met het monitoren van het crisis en herstelplan.
Er moet ook een goede overlegstructuur voor sociale dialoog komen, waarbij de overheid met het bedrijfsleven, de vakbonden en andere maatschappelijke groepen de te nemen maatregelen goed bediscussieerd. In het afgelopen jaar is de regering reeds gestart om bepaalde groepen te informeren. Dit moet een meer structureel en regulier karakter krijgen. Binnen deze structuur moet ook gesproken worden over welke maatregelen op welk moment aangepast dienen te worden om voorgenomen doelen te realiseren. Wij pleiten dan ook ervoor om het tripartiet overleg met representatieve vertegenwoordigers wederom te activeren.
Er is specifiek commentaar gericht op monetaire en fiscale maatregelen, aandacht gevraagd voor beleid rond het sociaal vangnet, het stimuleren van economische groei en versterkende instituten.
Productie en groeistimulering
Bij het stimuleren van de economische groei zijn de maatregelen meer losse acties en
activiteiten i.p.v. integrale maatregelen die gericht zijn op stimulering van productie en export en op importvervanging. Een voorbeeld hiervan is bij het opzetten van het Productiefonds voor ondernemers, moet dit simultaan en in samenhang genomen worden met vrijstelling van importheffing op half fabricaten en andere export stimulerende maatregelen voor de industriële en agrarisch verwerkende bedrijven om effectiever te zijn.
Bij het stimuleren van productie is het van belang om het onderscheid te maken tussen de crisis/korte termijn maatregelen en de meer duurzame midden en lange termijn maatregelen. Dit moet ook tot uiting komen in de financiering van de maatregelen in tijd. Wat zijn de concrete fiscale incentiven voor diverse sectoren in 2021 en in welke maand worden deze effectief?
Enkele voorstellen van concrete fiscale maatregelen zijn:
- Het tijdelijk opschorten van de government take voor de transportsector, manufacturing en agro sector.
- Het mogelijk maken voor de bedrijven die in 2020 verliezen hadden geleden, deze te verrekenen met hun belastingen. De geleden verliezen zijn het gevolg van productie onderbrekingen/stopzetting vanwege Covid-19 en het doorbetalen van hun arbeiders.
De overheid is voornemens FDI te stimuleren, dat het bedrijfsleven toejuicht. Echter vragen wij van de overheid dat er voldoende mogelijkheden worden gecreëerd voor lokale ondernemers uit diverse sectoren om te kunnen ondernemen. Hierbij wordt gedacht aan meer productiefaciliteiten, het verminderen van bureaucratie m.b.t. het aanvragen van vergunningen etc. De aanpassing van de investeringswet is een vereiste.
De VSB en ASFA onderschrijven het belang van het doorvoeren van een Crisis en herstelplan ondersteund door een Stand-by Agreement met het IMF. Het succes van dit
programma zal vooral afhangen van de politieke wil en getoond leiderschap, de engagement van de sociaal maatschappelijke groepen en transparantie in bestuur. De VSB en ASFA zijn bereid de regering hierin te ondersteunen, mits aan de in ons commentaar opgenomen voorwaarden wordt voldaan.
Het is aan te bevelen dat de regering het document in een vorm presenteert aan de samenleving beginnende met een overzicht van wat de overheid gaat doen, hoe en welke offers zouden moeten worden gebracht en wat er vervolgens gaat verbeteren voor de burger.
Note
Zijn er interessante weetjes of activiteiten waar u graag ook via de Nieuwslijn van de VSB aandacht voor wenst, kunt u gerust contact opnemen met de heer Kamlesh Ganesh via zijn mailadres kamlesh.ganesh@vsbstia.org, of bellen naar het Bureau van de VSB. Hetzelfde geldt voor advertenties.