Vrijdag 3 Juni 2022
BTW is een belasting op prijzen van goederen en diensten (een omzetbelasting). Een BTW systeem probeert alle economische activiteiten in de wereld te belasten wanneer zij leiden tot binnenlandse consumptie. Anders dan bij de huidige Surinaamse omzetbelasting wordt de BTW geheven over veel meer goederen en diensten, van veel meer ondernemers (grondslagverbreding). Eveneens anders dan bij de huidige omzetbelasting (en accijnzen) wordt de BTW (zoveel mogelijk) op de finale consumentenprijs toegepast, en drukt het niet op de kostprijs van ondernemers. Hierdoor levert de BTW een hogere, beter voorspelbare belastingdruk en een hogere belastingopbrengst met lagere bedrijfskosten dan de huidige omzetbelasting en accijnzen. Dat is althans de bedoeling.
Een goed geïmplementeerde BTW creëert een soort van belastingvrije zone binnen handelsketens. In combinatie met een goede herbalancering van overige belastingen plaats verbetert het ook de internationale fiscale concurrentiepositie van Suriname, de belasting-neutraliteit, en de transactiesnelheid op de binnenlandse markt. Bijvoorbeeld zijn fiscale faciliteiten onder de investeringswet en petroleumwet alleen toegankelijk bij een bepaald drempelbedrag of voor een bepaalde kring van ondernemers, en creëren zij ook nog wat administratieve rompslomp en onzekerheid, etc. Voor zover belastingdruk verschuift naar een BTW zal de druk op dit soort voorzieningen afnemen en de voordelen ook breder verspreid worden over de kostprijs van ondernemers.
Van belang is hierbij wel de mate van doorsluizing van kosten en voordelen via kostprijzen naar verkoop- en consumentenprijzen. Het effectief tarief op de consumentenprijs wordt bij de BTW immers hoger (12% van de eind-markt prijs in plaats van 12% van de fabricage of import prijs) en de verbetering van de kostprijzen is nodig om dit inflatoir effect te verminderen. Dat deze wijzigingen gebeuren in een klimaat waarbij inflatie verwachtingen vrij hoog verankerd lijken te zijn is in dat opzicht verontrustend.
Overheidshandelingen en belemmeringen zijn hierbij van belang (bijvoorbeeld administratieve vertragingen en belemmeringen, terugbetalingsvertragingen, beperkingen BTW aftrek op bedrijfsinkopen, onnodige en oneerlijke fiscale concurrentie tussen binnenlandse ondernemers, etc.).
Tijdens het seminar van 27 mei j.l welke VSB in partnerschap met de progressieve vakcentrale 47 (C-47) georganiseerd heeft, is er met participanten van gedachten gewisseld over de vele aspecten die de systeemwijziging van de huidige OB naar een BTW met zich brengen. Aandachtspunten die naar voren kwamen betroffen een wijd gebied van onderwerpen, inclusief de inflatie, de afstand tussen- en inflatie indexering van loonbelasting schijven, inflatoire maatregelen binnen de verbruiksbelastingen, de overgang van voorraden en bedrijfsmiddelen van OB naar BTW, beperkingen op de aftrek, administratieve verplichtingen en afhandelingen, etc.
Afhankelijke wetgeving, zoals de nieuwe douanewet is ook achterstallig. Wel heeft de overheid nog op de valreep wijzigingen voorgesteld in de petroleumwet. Deze wijzigingen zijn deels nodig om de juridische status van bepalingen in staatsbesluit 2018-52 te repareren, die, evenals een aantal accijns tarieven, aan wat constitutionele gebreken lijdt. De wijzigingen lopen deels vooruit op de BTW wetgeving en verwijderen onder andere de cash flow problematiek van BTW teruggaven voor de partners van staatsolie. Deze bedrijven hoeven dan niet de last van de cash flow op BTW teruggave te lijden die exporteurs of bedrijven in de opstartfase normaliter wel hebben. Zulke wijzigingen hadden even goed in de BTW wetgeving verwerkt kunnen worden op een wijze die bijdraagt aan een “level playing field” en dezelfde problemen ook opgelost voor andere Surinaamse bedrijven, hetgeen ook de inflatoire druk van het stelsel verlaagt.
Een gedegen bewustwording en voorbereiding is nodig in overheid en samenleving, evenals een goede communicatie met de het bedrijfsleven die voor de BTW afdracht verantwoordelijk zal zijn. Wij hopen met deze sessies een bijdrage te leveren aan de bewustwording en gereedheid van alle partijen voor deze belangrijke veranderingen.
Ingezonden door:
Stanley A. Esajas, L.L.M
Stanley Esajas is een Fiscalist met meer dan 30 jaren ervaring als tax consultant en tax director in Nederland, Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Stanley heeft een sterke oriëntatie op transactiekosten en het ontsluiten van waarde door integratie en interdisciplinaire analyse van handelsketens. Stanley heeft verscheidene artikelen gepubliceerd over BTW, internationale handel en financiële prestaties, met academische citaties in verschillende landen.
